1.7.1 Jihad { SEJARAH
STPM PENGGAL 2 }
Pengertian Jihad
1) Dari segi
bahasa,jihad berasal daripada perkataan “ jahada “ yang bermaksud menggunakan segala usaha dengan bersungguh-sungguh untuk
mendapatkan sesuatu.
2) Dari segi syarak
pula,jihad boleh didefinisikan dengan pengertian yang lebih luas,iaitu
berjuang dan berusaha bersungguh-sungguh untuk mencapai sesuatu
maklumat yang disasarkan dalam
menengakkan agama Allah SWT di atas muka bumi
ini.
3) Definisi yang
lebih sempit bagi perkataan jihad ialah mencurahkan segala tenaga
dan keupayaan dalam memerangi orang kafir dan menahan
serangan mereka dengan jiwa , harta dan lisan.
Tujuan Jihad
1) Dalam
Islam,tujuan jihad adalah untuk
membangunkan masyarakat berdasarkan syariah Islam, memelihara dan memastikan
maslahat masyarakat Islam dan manusia
keseluruhannya agar terbela atas prinsip
keadilan yang telus.
2) Jihad juga
berperanan untuk memastikan ketinggian
agama Allah SWT supaya agama ini dapat
disampaikan secara terbuka kepada
manusia tanpa dihalang oleh sesiapa.
3) Oleh sebab
itu,para fuqaha` Islam telah bersepakat
menyatakan bahawa menjadi tanggungjawab setiap orang Islam untuk mempertahankan setiap
tanah yang dikuasai dan dijajah
oleh golongan yang tidak beriman.
4) Pengembelingan
usaha sama ada dalam bentuk tenaga,wang
ringgit,fikiran ataupun
kepakaran,malahan jiwa dan raga sekalipun adalah perlu untuk memastikan
ketiga-tiga tujuan tersebut tercapai.
5) Mereka juga
mengatakan bahawa jihad ialah tuntutan fardu ain bagi
setiap Muslim yang tinggal di
tanah air yang dijajah oleh golongan kafir.
6) Jihad ialah
prinsip Islam yang agung kerana jihad merupakan
cara memelihara
kebesaran,kemuliaan dan kedaulatan Islam.
Jenis-jenis Jihad
a) Jihad Nyawa dan
Tenaga
i. Jihad nyawa dan tenaga merupakan jihad yang paling utama,iaitu melalui
pengorbanan jiwa dan raga.
ii. Lazimnya,jihad sebegini ialah jihad di medan perang dan mereka yang terkorban diistilahkan
sebagai syahid.
iii. Contohnya, Saidina Hamzah telah gugur atau syahid di
medan Perang Uhud.
b) Jihad Harta
i. Pengorbanan wang
dan harta juga termasuk dalam jihad fi sabillah
ii. Bagi golongan kaya,mereka boleh menyumbang harta bagi menyokong usaha jihad golongan yang berperang di medan
perang.
iii. Contohnya,Saidina Abu Bakar al-siddiq menyerahkan semua
hartanya demi menegakkan syiar Islam
c) Jihad Akal
Fikiran
i. Idea yang bernas dan positif serta memberi manfaat kepada masyarakat dan Negara
tergolong dalam ciri-ciri jihad di jalan
Allah SWT
ii. Contohnya,Salman al-Farisi yang telah menyumbangkan idea
bagi pembinaan parit dalam Perang Khandak.
d) Jihad Melawan
Nafsu
i. Berjihad melawan nafsu ialah jihad yang paling tinggi
darjatnya di sisi Islam
ii. Melaluinya,seluruh tenaga disalurkan supaya menuruti
jalan { manhaj} yang digariskan oleh
Allah SWT
iii. Perjuangan melawan nafsu dalam diri setiap individu Muslim adalah fardu ain
iv. Mencari petunjuk agama yang benar atau mencari ilmu
tergolong dalam jihad melawan
nafsu,iaitu berusaha tunduk dan patuh untuk beramal kepada ajaran
Islam,menyebarkan dakwah Islamiah serta sabar di atas segala ujian dan cabaran
yang diterima.
e) Jihad Menentang
Syaitan
i. Syaitan ialah musuh yang sebenar-benarnya.Buktinya,banyak
ayat-ayat al-Quran yang menjelaskan permusuhan di antara syaitan dengan
manusia.Misalnya,dendamIblis kepada Nabi Adam a.s
ii. Jihad menentang
syaitan juga tergolong sebagai jihad dalam kategori fardu ain kerana
setiap manusia Islam mestilah sentiada
berjihad menentang hawa nafsu dan syaitan.Ini kerana kedua-duanya menjadi
musuh di dalam diri mereka sendiri.
f) Jihad Menentang
Golongan Munafik
i. Jihad dalam
kategori ini bermaksud menentang golongan yang berselindung di sebalik nama
Islam
ii. Terdapat banyak ayat dalm al-Quran yang membicarakan
berkenaan golongan munafik ini.
g) Jihad Menentang
Kemungkaran dan Mempertahankan Kebenaran
i. Umat Islam digalakkan menentang kemungkaran dan kezaliman
dalam sesebuah pemerintahan
ii. Oleh sebab itu,segala kebatilan yang terdapat dalam
masyarakat mestilah ditentang sama ada melalui perbuatan,perkataan ataupun
dengan hati.
h) Jihad Menuntut
Ilmu
i) Selain berjihad di
medan perang, manusia juga disyariatkan berjuang dalam bidang keilmuan.Ini
penting bagi memastikan umat Islam tidak ketinggalan dalam setiap lapangan.
ii) Umat Islam
digalakkan mempelajari ilmu yang bermanfaat sama ada fardu
ain seperti feqah dan tauhid atau fardu kifayah
seperti sains,perubatan
dan
kejuruteraan
iii) Tujuannya supaya
umat Islam tidak bergantung kepada bangsa lain,bahkan
fardu
kifayah boleh menjadi wajib sekiranya tidak ada orang Islam yang
mempelajarinya
ETIKA PEPERANGAN DAN
STRATEGI PEPERANGAN DALAM ISLAM
1. PENGENALAN
- Islam ialah agama damai dan cinta akan keamanan dan
perdamaian kerana perkataan Islam sendiri bermaksud aman dan perdamaian. Oleh
itu, Islam tidak menggalakkan peperangan dan melarang sebarang pencerobohan ke
atas wilayah atau negara lain tanpa mempunyai sebab yang munasabah
- Namun apabila agama Islam, negara dan maruah diri diancam,
umat Islam wajib mengangkat senjata utk mengelak maruah dipermainkan oleh pihak
tertentu seperti mana ayat al-Quran melalui Surah al-Baqarah, ayat 190. Melalui
ayat ini, jelas menunjukkan Allah SWT membenarkan berperang sekiranya diserang
oleh pihak musuh spt kafir Quraisy Makkah yg memusuhi Islam, Nabi Muhammad SAW
dan umat Islam.
- Perjuangan inilah dikatakan jihad iaitu berjuang krn Allah
SWT dan konsep ini berjaya melahirkan individu yg benar-benar mempunyai jati
diri dan mampu mempertahankan agama Islam.
- Peperangan dlm Islam dilakukan mempunyai tujuan spt
mempertahankan diri atau meneguhkan kedudukan; mempertahankan agama,
mempertahankan kedaulatan negara; mencari keamanan, menegakkan keadilan; dan
melindungi hak asasi kehidupan dan melindungi rumah ibadat. Dalam Islam,
peperangan mempunyai etikanya yg mampu memupuk disiplin tentera Islam.
2. ETIKA PEPERANGAN DALAM ISLAM
- Secara umumnya, etika peperangan dlm Islam terbhg kpd 3
mengikut situasi iaitu etika sebelum peperangan, semasa peperangan dan selepas
peperangan.
- Islam telah mengariskan prinsip-prinsip umum dlm berjihad
atau berperang yg mesti dipatuhi oleh tentera Islam ketika berperang. Etika
utama peperangan dlm Islam ialah mematuhi perintah Allah SWT serta mencari
keredhaan-Nya.
- Islam membenarkan umat Islam berperang dgn tujuan utk
mempertahankan diri apb diserang oleh musuh dan utk menyebarkan dakwah Islam.
Namun, peperangan merupakan jalan terakhir utk menyebarkan Islam.
- Oleh itu, sebelum berperang org kafir hendaklah diseru
atau diajak kpd Islam, berdamai atau berperang. Ini dilakukan oleh Khalifah Abu
Bakar as-Siddiq ketika menggempur wilayah Hirah.
- Islam juga hanya membenarkan umatnya memulakan peperangan
sekiranya diserang oleh musuh terlebih dahulu. Ini berlaku ketika Perang Badar
iaitu tentera Islam hanya menunggu serangan drp musuh yg menceroboh barulah
peperangan dimulakan.
- Dlm ekspedisi ketenteraan juga, tentera Islam tidak boleh
memerangi musuh yg tdk memiliki kekuatan dan daya usaha spt kanak-kanak, kaum
wanita, org cacat atau lumpuh, paderi atau pendeta. Berdasarkan etika inilah
maka mrk tidak dikenakan jizyah di zaman pemerintahan Khulafa’ al-Rasyidin krn
mrk dianggap tdk mendatangkan ancaman kpd negara Islam.
- Etika seterusnya, tentera Islam juga dilarang merosakkan
harta benda, memotong pokok atau membakar rumah kecuali dlm keadaan darurat.
Ini menunjukkan betapa Islam mementingkan keamanan dan kesejahteraan kpd
masyarakat seluruhnya. Ini terbukti ketika Nabi Muhammad SAW mengepung kota
Taif iaitu harta musuh Islam langsung tdk diusik. Tentera Islam juga tdk boleh
memerangi org yg sudah menyerah, kafir dhimmi atau mrk yg sudah mengikat perjanjian
damai serta mengaku taat setia kpd pemerintah Islam.
- Tentera Islam juga dilarang melakukan sebarang perbuatan
yg boleh mengaibkan musuh spt tentera tdk boleh mencencang mayat atau musuh yg
terbunuh seperti mana yg telah dilakukan oleh Hindun binti Utbah terhadap mayat
Saidina Hamzah ketika Perang Uhud.
- Islam juga dikehendaki tentera Islam wajib atau mematuhi
sebarang perjanjian damai yg dimenterai. Sebagai contoh, Perjanjian Hudaibiyah
yg dimenterai pada 6H telah dipatuhi oleh Nabi Muhammad SAW walaupun perjanjian
itu seolah-olah memberi kelebihan kpd musuh. Akibat pelanggaran perjanjian
inilah telah membolehkan Nabi Muhammad SAW mengetuai tentera Islam membuka Kota
Makkah pada 8H.
- Etika seterusnya dlm peperangan ialah tentera Islam
dikehendaki memberikan layanan yg baik terhadap tawanan perang bukannya
menyeksa atau membunuh mereka. Ini merupakan salah satu cara berdakwah yang
dianjurkan oleh Nabi atau Islam.
- Sebagai contoh, dlm Perang Badar sahabat Nabi telah
mencadangkan agar musuh yg ditawan dibunuh sahaja ttp Rasulullah tdk menerima
cadangan tersebut. Malah baginda menggunakan cara diplomasi iaitu tawanan
perang harus menebus diri dgn ilmu pengetahuan iaitu dgn mengajar ilmu
pengetahuan kpd kanak-kanak Madinah atau menebus diri dgn sejumlah wang
tertentu. Kaedah baginda ini ternyata tlh berjaya menarik ramai musuh atau
tawanan perang memeluk Islam.
- Tentera Islam juga diajar oleh Nabi Muhammad SAW supaya
patuh kpd ketua dan tdk boleh meninggalkan medan peperangan melainkan dgn
keizinan ketua. Islam juga membenarkan tentera Islam melakukan helah dlm
peperangan krn perbuatan itu termasuk dlm strategi peperangan.
- Tentera Islam juga diajar melakukan pengagihan harta
rampasan perang dilakukan secara adil mengikut ketetapan Allah SWT dlm al-Quran.
Harta-harta yg diperolehi dlm peperangan bukan menjadi milik Rasulullah SAW ttp
mesti diagihkan secara sama rata dlm kalangan tentera yg terlibat dlm
peperangan tersebut.
3. STRATEGI PEPERANGAN DI ZAMAN NABI MUHAMMAD SAW DAN ZAMAN
KHULAFA’ AL-RASYIDIN
- Ketika zaman Nabi Muhammad SAW dan Khalifah Abu Bakar
as-Siddiq tdk mempunyai organisasi ketenteraan yg khusus dan tidak ada org
tetap yg menguruskan hal pertahanan dan ketenteraan.
- Angkatan tentera Islam dibentuk apb keadaan memerlukan dan
mrk tidak dibayar gaji, cuma akan menerima habuan drp harta rampasan perang
(ghanimah). Mrk berperang secara suka rela dgn niat berjihad pada jalan Allah
SWT.
- Di zaman Khalifah Umar al-Khattab, organisasi ketenteraan
telah diwujudkan dan semakin berkembang. Antaranya diwujudkan al-Diwan (daftar
tentera); membahagikan tentera kpd 2 iaitu tentera Nizomi (sepenuh masa) dan
tentera sukarela; dan memperkenalkan pembayaran gaji dan elaun.
- Dalam peperangan, penyusunan tentera Islam adalah
berdasarkan sistem berbaris (al-saf) yg diasaskan oleh baginda Nabi. Sebagai
contoh dlm Perang Badar tentera Islam dibhg kpd 2 barisan iaitu barisan hadapan
terdiri tentera pejalan kaki dan penunggang kuda bersenjatakan tombak,pedang
dan perisai. Manakala barisan belakang terdiri pasukan pemanah dan perisai.
- Sistem ‘Arif pula diperkenalkan apabila bilangan tentera
Islam bertambah iaitu tentera Islam dibhg kpd kelompok kecil yg mengandungi 10
org tentera dan diketuai oleh seorg ‘Arif.
- Di zaman Khalifah Umar al-Khattab iaitu dlm Perang Yarmuk,
tentera Islam telah disusun menggunakan sistem ‘al-Kurdus’ yg ditiru drp sistem
penyusunan tentera Byzantine. Setiap kurdus (unit) mengandungi antara 300-600
org iaitu terdiri drp pasukan berkuda, pemanah dan tentera biasa.
- Pada peringkat awal tentera Islam hanya terdiri drp
tentera darat shj. Tentera laut mula ditubuhkan pada zaman Khalifah Uthman bin
Affan dan diteruskan pada zaman pemerintahan Islam yg seterusnya.
- Tentera Islam mempunyai senjata dan alat kelengkapan
perang busur dan panah, pedang, tukul besi(diwarisi dari Parsi), kapak,
menjaniq (alat melontar), kereta kebal (al-dabbabah), baju besi, perisai, parit
dan kuasa semula jadi dan haiwan.
- Kemenangan tentera Islam dalam setiap peperangan berpunca
drp pelaksanaan pelbagai strategi bagi menewaskan musuh, sama ada cara
bertahan, menunggu ketibaan musuh atau menyerang mengikut sittuasi dan keadaan.
- Antara strategi yg digunakan pada zaman Nabi Muhammad SAW
dan pemerintahan Khulafa’ al-Rasyidin ialah menguasai tempat strategik, kaedah
bertahan, menempatkan pasukan pemanah di atas bukit, kaedah penyamaran,
mementerai perjanjian persahabatan dgn musuh, strategik mengepung dll.
4. STRATEGI ATAU TAKTIK DALAM PEPERANGAN
1. Menguasai Tempat Strategik
Kaedah ini merupakan satu cara di mana tentera Islam akan
menguasai tempat strategik seperti menguasai kawasan punca air. Ini akan
menyebabkan pihak musuh akan terputus bekalan air sehingga memaksa pihak musuh
menceroboh kubu pertahanan tentera Islam. Kaedah ini telah memberikan
kemenangan kpd tentera Islam seperti dalam Perang Badar (2H) dgn tentera
Quraisy Makkah, walaupun tentera Islam hanya 313 org shj berbanding tentera
Quraisy Makkah berjumlah 1000 org.
2. Kaedah Bertahan
Kaedah ini mula dilakukan apb seorg sahabat iaitu Salman
al-Farisi mencadangkan sebuah parit digali bagi melindungi Kota Madinah drp
serangan musuh Islam. Kaedah ini digunakan oleh Nabi Muhammad SAW ketika Perang
al-Ahzab (Khandak) iaitu tentera Islam hanya 1000 org utk berhadapan dgn
tentera musuh seramai 10 000 org. Parit telah digali utk menghalang tentera
musuh memasuki Kota Madinah dan tentera Islam hanya bertahan dlm kota shj. Oleh
kerana pihak musuh tdk pernah lagi menghadapi taktik ini telah menyebabkan
keadaan pertahanan musuh menjadi huru-hara. Ribut yg diturunkan oleh Allah SWT
telah memecahbelahkan tentera musuh.
3. Menempatkan Pasukan Memanah Di Atas Bukit
Dlm Perang Uhud, Nabi Muhammad SAW telah menggunakan
strategi meletakkan pasukan pemanah di kawasan tinggi iaitu Bukit Uhud bagi
memberi perlindungan kpd pasukan infantri. Strategi ini ternyata telah berjaya
mengalahkan musuh iaitu pasukan memanah tentera Islam diketuai oleh Abdullah
bin Zuber berjaya dgn mudah mengalahkan tentera musyrikin Makkah yg diketuai
oleh Khalid al-Walid. Akibat tidak mematuhi arahan ketua akhirnya tentera Islam
telah kalah dlm Perang Uhud ekoran mereka meninggalkan kedudukan di atas bukit
utk memunggut rampasan perang. Tentera musuh telah mengambil kesempatan utk
menyerah balas sehingga tentera Islam kucar-kacir.
4. Kaedah Penyamaran
Dlm kaedah ini seorang tentera Islam dihantar utk menyamar
bagi merisik maklumat drp tentera musuh. Ketika Perang Khandak (Ahzab), seorg
sahabat iaitu Nu’aim bin Mas’ud telah dihantar utk memecahbelahkan benteng
pertahanan serta kekuatan tentera Quraisy dan Yahudi yg akhirnya menyebabkan
berlaku pertelagahan sesama mereka. Tentera yg menyamar ini juga akan
melaporkan kekuatan dan kelemahan musuh yg bakal bakal dihadapi oleh tentera
Islam. Nabi Muhammad SAW terlebih dahulu akan bermesyuarat dgn para sahabat
sebelum berhadapan dgn musuh. Begitu juga dgn tindakan Nabi Muhammad SAW yg
hanya memakai pakaian biasa menunjukkan bahawa baginda ingin kelihatan
sebagaimana tentera biasa.
5. Mementerai Perjanjian Persahabatan Dengan Musuh
Perjanjian persahabatan dgn musuh juga merupakan salah satu
strategi perang spt Perjanjian Hudaibiyah antara Rasulullah dgn pihak Quraisy
Makkah. Pada peringkat awal, para sahabat mempertikaikan tindakan baginda krn
menerima syarat-syarat Perjanjian Hudaibiyah. Walau bagaimanapun baginda tetap
menerima syarat perjanjian tersebut krn baginda dpt menjangkakan bhw kemenangan
akan berpihak kpd Islam nanti. Akhirnya, pihak Quraisy telah mencabuli syarat
perjanjian tersebut. Ini telah memberi peluang kpd baginda Nabi dan tentera
Islam yg berjumlah seramai 10 000 org utk bertindak balas dan berjaya membuka
kota Makkah tanpa pertumpahan darah.
6. Tidak Mengejar Musuh Yang Lari Ke Sempadan Mereka
Tentera Islam dilarang mengejar musuh yang lari ke sempadan
mereka juga merupakan salah satu strategi yg digunakan oleh tentera Islam
seperti larangan oleh Nabi Muhammad SAW sewaktu Perang Mu’tah. Strategi ini
juga diteruskan oleh pemerintah Khulafa’ al-Rasyidin. Tindakan ini dilakukan
bagi mengelak tentera Islam terperangkap dgn strategi musuh yg akan
mengorbankan lagi byk nyawa atau syuhada. Antara yg terkorban dlm perang ini
ialah Ja’afar bin Abi Talib dan Abdullah bin Rawahah.
7. Strategi Mengepung Dan Menyerang Secara Bertubi-Tubi
Dlm Perang Taif, tentera Islam telah menggunakan strategi
mengepung dan menyerang secara bertubi-tubi ke atas pertahanan musuh yg
dipimpin oleh Malik bin Auf. Melalui kaedah ini, tentera Islam akan mengepung
kota atau sesuatu kawasan buat seketika sehingga berjaya memutuskan bekalan
makanan dari tempat musuh dan bertindak melancarkan serangan. Semasa perang
ini, Nabi Muhammad SAW juga memaklumkan kpd penyokong Bani Thaqif bahawa kebun
mrk akan dibakar seandainya enggan menyerah diri serta tunduk di bawah pemerintahan
kerajaan Islam.
8. Perang Satu Lawan Satu
Strategi perang satu lawan satu merupakan satu lagi kaedah
yg digunakan oleh tentera Islam dan juga bangsa Arab lain sebelum berperang
secara besar-besaran. Kaedah ini sebenarnya akan menyemarakkan lagi semangat
para pejuang lain seperti mana yg digunakan ketika Perang Badar. Dlm perang
ini, 3 org sahabat Nabi telah keluar utk mencabar 3 org Quraisy sebelum
berlakunya perang secara besar-besaran.
9. Merahsiakan Jumlah Musuh
Bagi menjaga moral tentera Islam supaya tidak terjejas
ketika berperang, kaedah merahsiakan jumlah sebenar musuh telah dilakukan oleh
Nabi Muhammad SAW. Kaedah ini juga akan dapat merangsangkan perjuangan para
sahabat utk berjuang bermatian-matian demi agama, diri dan negara.
10. Menyusun Tentera Berasaskan Sistem al-Saf
Mengikut kaedah ini, tentera Islam dibhgkan kpd beberapa
barisan atau saf bergantung kpd jumlah tentera yg ada. Barisan pertama biasanya
diletakkan tentera berjalan kaki (infantri) dan diikuti oleh pasukan pemanah.
Tentera berkuda pula dijadikan tentera sokongan utk menguatkan lagi jentera
serangan dan memantapkan benteng pertahanan.
11. Membina Bandar atau Pusat Tentera
Di zaman Khalifah Umar al-Khattab, beberapa bandar atau
pusat tentera telah dibina spt di Iraq, Syam, Mesir dan kawasan lain
berhampiran sempadan bagi mengelakkan pencerobohan pihak musuh. Pusat tentera
ini akan dilengkapi dgn kubu atau benteng pertahanan di samping memperluaskan
dakwah Islamiah dan mempergiatkan lagi aktiviti ketenteraan di kawasan
berhampiran. Tentera-tentera ini akan sentiasa menjalani latihan dan tidak
dibenarkan melibatkan diri dlm kegiatan lain.
12. Menggunakan Helah
Utk menimbulkan perasaan takut dan gerun pihak musuh,
tentera Islam mestilah kelihatan dan kedengaran hebat. Ketika peristiwa
pembukaan Kota Makkah, Rasulullah SAW telah memerintahkan tentera Islam supaya
menyalakan unggun api yg byk dan dipacakkan di tanah atau diikat pada pokok
kayu. Ini telah menakutkan musuh dan mrk telah berundur krn menyangkakan unggun
api itu ialah jumlah tentera Islam. Rasulullah SAW juga telah memerintahkan
supaya peralatan perang digilat supaya berkilat dan boleh memantulkan cahaya
utk menakutkan musuh. Rambut tentera Islam yg beruban juga dihitamkan supaya
musuh menyangkakan tentera Islam kesemuanya muda dan mempunyai kekuatan yg luar
biasa.
5. KESIMPULAN
Dgn adanya strategi dan taktik peperangan yg
diperkenalkan oleh Nabi Muhammad SAW telah menguatkan kedudukan pemerintahan
dan pentadbiran Islam di Madinah. Kekuatan dan keunggulan tentera Islam telah
menyebabkan Islam dapat berkembangan luas di Sem. Tanah Arab. Strategi dan
taktik yg digunakan oleh tentera Islam adalah berkonsepkan wahyu yg diturunkan
kpd Nabi Muhammad SAW. Kemudian kaedah ini telah digunakan oleh pemerintah
Khulafa’ al-Rasyidin terutama oleh Khalifah Umar al-Khattab. Ini telah membawa
perkembangan Islam keluar Sem. Tanah Arab spt Palestin, Parsi, Afrika Utara dan
Syria.
Sumbangan Salehuddin
al-Ayyubi (Kepimpinan)
Bincangkan sumbangan Salehuddin al-Ayyubi dalam bidang
ekonomi, politik dan sosial.
Pengenalan
Salehuddin
al-Ayyubi atau nama penuhnya Salahuddin Yusof bin Najmuddin Ayub berketurunan
Kurdi dari kaum Quraisy suku Ruwaidhah. Di dunia Eropah, beliau digelar sebagai
Saladin. Beliau merupakan seorang panglima tentera, pemimpin dan pentadbir
negara yang berbakat tinggi dan masyhur semasa Perang Salib. Kejayaan terbesar
ialah mengalahkan kerajaan tentera Salib serta mengambil semula Baitulmaqdis
dan Palestin daripada penguasaan Kristian pada abad ke12M.
Isi
Sumbangan
Salehuddin al-Ayyubi boleh dilihat dari aspek sosial. Beliau memberi penekanan
kepada pemulihan banteng kota Kaherah yang diawasi oleh al-Tawasyi iaitu
seorang jurutera bangunan. Benteng ini dibina untuk mengawal negara daripada diceroboh
musuh. Beliau juga mengarahkan pembinaan kubu Qal’ah al-Jabal bagi membendung
saki-baki musuh yang masih ada di Kaherah.
Selain itu,
Salehuddin al-Ayyubi juga membangunkan Pasar al-Raudah dan al-Gizah. ‘Diwan
Armada’ turut ditubuhkan untuk menyelia urusan pembinaan kapal-kapal perang dan
armada perang yang besar. Beliau turut mengubah sebuah dewan dalam istana lama
untuk dijadikan sebagai hospital. Sebuah bangunan gedung ubat-ubatan disediakan
bagi mengagihkan ubat kepada pesakit. Hospital ini menyediakan sebuah ruangan
khas untuk pesakit wanita dan pesakita mental.
Sebagai
seorang yang cintakan ilmu pengetahuan, beliau membina banyak sekolah dan
menjemput golongan ulama dan cerdik pandai. Sistem pendidikan pra sekolah iaitu
al-Katib diperkenalkan bagi menggalakkan kanak-kanak mempelajari al Quran,
menghafal hadis serta meningkatkan kemahiran seni khat selain diajar asas ilmu
matematik, syair, kata-kata hikmat serta beribadat.
Dalam bidang
politik, Salehuddin al-Ayyubi berjaya membebaskan kota Baitulmaqdis daripada
cengkaman golongan Kristian. Beliau memastikan kesucian kota Baitulmaqdis
dipelihara dengan menandatangani perjanjian bersama orang Kristian. Beliau
mengamalkan dasar toleransi dengan penganut Kristian dengan membenarkan mereka
mengunjungi kota Baitulmaqdis untuk beribadat dan berziarah.
Dalam bidang
ekonomi, Salehuddin al-Ayyubi telah meningkatkan sumber pendapatan negara
melalui pembayaran jizyah, fidyah dan harta rampasan perang. Selain itu, beliau
telah menghapuskan cukai-cukai yang membebankan. Sektor pertanian dan
perdagangan pula dimajukan.
Penutup
Sumbangan
Salehuddin al-Ayubi dalam perkembangan dan kesucian agama Islam amat besar
khasnya kejayaan mengembalikan kota suci Baitulmaqdis. Beliau turut berusaha
memulihkan imej umat Islam.
SUMBANGAN SULTAN
MUHAMMAD AL-FATIH
SultanMuhammad al-Fatih – Khalifah Uthmaniyyah
Latar belakang Sultan
Muhammad al-Fatih
Kepimpinan dan
pentadbiran :
a) Politik
Pemimpin yang
warak dan bertoleransi
Penaklukan kota Konstantinople melalui pelbagai strategi dan
perancangan - membuka laluan penaklukan
ke Eropah /Balkan
Penyatuan wilayah dan peluasan empayar hingga ke Eropah -
Serbia, Murah,
Romania, Albania dan Bosnia Herzegovina
b) Sosial
Pertambahan penduduk
Istanbul
Mendirikan
masjid-masjid
Instituisi pendidikan
Kebajikan rakyat
c) Agama
Kebebasan beragama
Gerakan jihad dakwah
Islamiah ke benua Eropah.
Latar belakang Sultan
Muhammad al-Fatih
Nama sebenar
baginda ialah Muhammad bin Murad
binMuhammad bin Bayazid.Baginda telah
dilahirkan pada 29 Mac 1432 di
Adrianapolis iaitu sebuah bandar
bersempadankan Turki-Bulgaria.Baginda juga dikenali dengan gelaran Muhammad al-Fatih kerana
kejayaannya membebaskan kota
Constantinople.Sultan Muhammad al-Fatih
menaiki takhta seawal usia 19
tahun apabila menggantikan ayahandanya
Sultan Murad II. Baginda telah memerintah empayar yang begitu luas selama kira-kira 30 tahun (1451-1481).Baginda merupakan seorang negarawan yang ulung dan seorang panglima tentera yang agung kerana telah memimpin sebanyak
25 kempen peperangan.Baginda telah meninggal dunia pada 3 Mei 1481
ketika berumur 49 tahun.[2]
Kepimpinan dan
pentadbiran :
a) Politik
Pemimpin yang
warak dan bertoleransi
Sultan Muhammad mengikuti sistem pendidikan yang sistematik
di bawah pengawasan sekumpulan ulamak terkenal pada zamannya contohnya Syeikh
Aq Shamsuddin dan Mulla al-Kurani. Kumpulan ulamak inibanyak mempengaruhi
keperibadian dan pandangan bangindatentang kehidupan sehingga menjadi seorang
pemimpin yang warak dan bertoleransi. Ketika zaman kanak-kanak baginda
mempelajari al-Quran, hadis, feqah dan ilmu-ilmu semasa seperti matematik,
falak, sejarah dan pendidikan ketenteraan.
Baginda seorang pemuda yang warak. Malah jarang sekali baginda
menunaikan solat bersendirian, melainkan di masjid.
Penaklukan kota Konstantinople
Sejak kecil,
Muhammad al-Fatih telah meninjau dan
mengkaji usaha yang dibuat oleh ayahandanya
untuk menawan kota
Constantinople. Sepanjang dua tahun pertama selepas menaiki takhta, baginda mengkaji
pelan kota Costantinople secara
terperinci pada setiap malam bagi mengenal pasti sebarang
faktor-faktor kelemahan kota tersebut.Baginda juga turut mengkaji sebab-sebab
kegagalan kempen-kempen panglima
Islam yang terdahulu serta berbincang dengan panglima-panglima perangnya
tentang strategi-strategi terkini yang
sesuai untuk digunakan. Baginda telah membuat
persiapan untuk menawan kota
Constantinople dengan menyediakan angkatan tentera yang besar dan canggih. Angkatan tenteranya disertai kira-kira
265 000 orang para mujahid dan dilengkapi dengan 400 buah kapal laut. Baginda juga mengarahkan pembinaan
peralatan perang termoden seperti meriam gergasi yang boleh
menembak bom seberat 300 kilogram dengan jarak sejauh
1.5 kilometer.
Membuka laluan penaklukan ke Eropah /Balkan
Kota Rumeli Hisari telah dibina di tebing sebelah Eropah,
lebih kurang lapan kilometer dari kota
Constantinople. Benteng ini dapat
mengawal rapi kapal-kapal yang melintasi Selat Bosphorus.Baginda juga
telah mengikat perjanjian damai dengan
pihak Wallachia, Serbia dan
Hungary untuk memencilkan Constantinople apabila diserang nanti.Dalam
usaha untuk menawan kota Constantinople,
baginda membawa bersama batalionnya
dengan para ulama dan pakar motivasi ke medan perarig bagi membakar, semangat
jihad tenteranya terutama semasa mereka ,menghampiri dinding kubu kota
tersebut.
Mengepung dan membuka Kota Konstantinople
Kota Konstantinolple telah dikepun dan diserang pada hari
Rabu 19 April 1453 bersamaan 12 Rabiulakhir 857H bersama angkatan tenteranya
seramai 265 000 orang. Dengan dihujani peluru meriam selama 48 hari, namun
hanya dapat merosakkan sebahagian dinding luar kota tersebut.Antara taktik
peperangan yang digunakan ialah menggunakan menara bergerak yang lebih inggi
daripada Kota Konstantinople. Baginda juga membawa kapal-kapal melalui jalan
darat di atas gunung sebelum meluncurkannya semula ke Teluk Golden Horn.Taktik
peperangan ini tidak pernah dilakukan oleh mana-mana tentera sebelum
ini.Tentera Uthmaniyah dengan semangat dan kekuatan yang luar biasa telah
berjaya menarik 67 kapal ringan dari Selat Bosphorus ke Tanjung Emas.
Kapal-kapal Byzantine habis terbakar dibedil meriam tentera
Islam. Tentera Islam turut diberi motivasi dan diterapkan semangat jihad supaya
tidak jemu kerana pengepungan selama 53 hari tanpa tanda-tanda akan menang.
Tentera Islam beramai-meramai melaungkan takbir dan mengorek terowong untuk
memasuki kota Konstantinople. Akhirnya pada 29 Mei 1453 baginda bersama
tenteranya berjaya menawan Konstantinople.Beliau telah membuktikan kebenaran
hadis nabi Muhammad SAW. Nama kota Konstantinople ditukar kepada Istanbul.
Istanbul telah dijadikan sebagai ibu kota semasa pemerintahan Khalifah Uthmaniyah.
Gereja besar St. Sophies kemudiannya telah ditukar menjadi MasjidAya Sphia.
Penyatuan wilayah dan peluasan empayar hingga ke Eropah
Tindakan penyatuan dilakukan
bertujuan menyekat serangan
kaumMagyar. Bagi merealisasikannya, baginda terpaksa mengambil alih
pemerintahan Serbia.Namun, usaha mendapatkan wilayah tersebut tidak direstui oleh tentera Kristian
menyebabkan Sultan Muhammad al-Fatih
berundur seketika.Walau
bagaimanapun, ekoran perebutan
takhta yang berlaku dalam kalangan
kerabat diraja Belgrade, peluang
tersebut telah digunakan oleh Sultan Muhammad al-Fatih untuk menawan Belgrade dan akhimya baginda berjaya.Sultan Muhammad
al-Fatih juga berjaya
mennghapuskan perikatan tentera kerajaan Albania yang berhasrat menjatuhkan baginda.Kesan kejayaan ini, kekuasaan kerajaan
Turki Uthmaniyah semakin berkembang
di Eropah.
b) Sosial
Pertambahan penduduk
Istanbul
Tindakan ini dilakukan kerana bilangan
penduduk kota berkenaankian
berkurangan akibat terkorban
dalam peperangan.Baginda mengarahkan
supaya orang Yunani yang meninggalkan kediaman mereka kembali semula ke kota
berkenaan.Baginda juga mengarahkan
negeri-negeri di bawah taklukannya menghantar wakil masing-masing ke kota tersebut bagi memakmurkannya.Orang
Islam dari Asia turut berpindah secara
beramai-ramai ke ibu kota yang baharu untuk menjalankan aktiviti perniagaan disebabkan
kedudukannya yarrrg strategik.Namun,
faktor utama yang mendorong kebanjiran
golongan imigran ke kota ini
ialah sifat baik dan pemurah Sultan
Muhammad al-Fatih yang sering melayani rakyatnya tanpa diskriminasi.
Mendirikan masjid-masjid
Gereja Besar St. Sophia dijadikan pusat ibadat orang Islam.Pada hari ini, gereja tersebut
dikenali sebagai Masjid Aya Sofia.Bangunan masjid diubah suai mengikut seni bina Islam. Pada dinding dan tiang
masjid dihiasi dengan ayat-ayat al-Quran bertulisan khat yang indah. Di luar masjid pula
dibina sebuah menara. Padazaman sultan berikutnya, bilangan menara meningkat kepada tiga
buah.Baginda juga membina 1l buah masjid
termasuk sebuah masjid yang berhampiran dengan makam Abu Ayyrb al-Ansarri.
Di tepi masjid ini dibina
sebuah kubah yang berwarna putih. Tempat
ini akhirnya menjadi tumpuan ahli
tasawuf.
Instituisi pendidikan
Institusi pendidikan
khasnya madrasah dan perpustakaan telah
dibuka dan ini menggambarkan baginda amat mementingkan aspek pendidikan.
Kebajikan rakyat
Bagi menjaga kebajikan
rakyat, baginda mendirikan
hospital, rumah kebajikan, rumah
fakir-miskin dan menyediakan kemudahan
telaga.Untuk tujuan keselamatan pula,
baginda telah membina limbungan kapal,
gedung senjata dan sebuah kubu yang dilengkapi
dengan menara kawalan.
c. Agama
Kebebasan beragama
Ramai orang Yahudi dan Arab yang ditindas di Andalus telah
berpindah ke Istanbul. Sultan Muhammad al-Fatih juga telah membenarkan agama.Kristian diamalkan dengan mengekalkan
gereja dan pengamalanMazhab Ortodoks mereka.Baginda juga telah meminta pihak gereja berhimpun dan memilih
seorang ketua paderi dalam
kalangan mereka. Akhirnya, Anadius dipilih sebagai ketua. Anadius kemudian berkata bahawa beliau lebih suka melihat serban Sultan
daripada melihat topi Latin (Katholik) kerana
pihak Katholik Barat telah
menindas pihak Ortodoks.Sultan juga
mengarahkan supaya gereja tidak dimusnahkan atau diapa-apakan.
Ciri-ciri dan
kegiatan ekonomi masyarakat Madinah pada Zaman Nabi Muhammad SAW
BINCANGKAN CIRI-CIRI DAN KEGIATAN EKONOMI MASYARAKAT MADINAH
PADA ZAMAN NABI MUHAMMAD SAW.
PENGENALAN
1. Konsep ekonomi Islam merujuk kepada suatu ilmu yang
mengkaji kegiatan manusia selaras dengan tuntutan syariat sama ada di peringkat
perolehan, penggunaan atau pengurusan
sumber untuk kebaikan diri dan masyarakat dan negara dari segi rohani dan
jasmani bagi mendapatkan keredhaan Allah SWT.
2. Ekonomi Islam berasaskan konsep tauhid bagi melahirkan
manusia yang beriman, amanah dan
bertanggungjawab untuk mengendalikan harta benda dan wang yang diamanahkan oleh
Allah kepada manusia.
3. Penghijrahan Nabi Muhammad SAW ke Madinah telah mengubah
sistem ekonomi yang dijalankan di Madinah.
Sebelum hijrah, aktiviti ekonomi
di Madinah dimonopoli oleh kaum Yahudi.
ISI:
a. Ciri-ciri ekonomi masyarakat Madinah
i.Sumber wahyu merupakan asas kepada penggubalan dan
pelaksanaan segala kegiatan ekonomi yang melibatkan umat Islam khasnya dan umat
manusia amnya.
ii.Mengharamkan segala aktiviti dan amalan yang berunsur
penindasan seperti riba, penipuan, rasuah dan monopoli sebagaimana yang
diamalkan oleh masyarakat kaum Yahudi di Madinah.
iii.Pengagihan kekayaan secara sama rata melalui kewajipan
berzakat dan galakan bersedekah.
iv.Prinsip utama berasaskan keadilan dan mementingkan
kebajikan. Contoh, golongan Muhajirin yang berhijrah ke Madinah
telah dibantu oleh golongan Ansar atas prinsip keikhlasan dan persaudaraan
berasaskan akidah yang sama.
b. Kegiatan ekonomi masyarakat Madinah
i.Pertanian
· Menjadi punca ekonomi yang utama kerana Madinah merupakan
kawasan yang subur.
· Golongan Muhajirin dan Ansar mengusahakan tanah sebagai
aktiviti utama.
· Kebanyakan golongan Ansar terlibat dalam bidang pertanian.
· Golongan Muhajirin juga melakukan aktiviti bertani,
mengurus dan menyelenggarakan kebun tamar golongan Ansar.
· Kerjasama
yang tidak terbatas antara golongan
Muhajirin dan Ansar membawa kejayaan kepada golongan Muhajirin dan dapat
memulakan kehidupan baru setelah berhijrah ke Madinah.
ii.Perdagangan
· Terdapat beberapa pasar harian dan bermusim di dalam dan
di sekitar Madinah.
· Pasar-pasar tersebut terus berkembang pada zaman Islam
seperti pasar Ukaz, Zu al-Majaz,
Majannah dan Hubashah.
· Nabi Muhammad SAW menerapkan sistem ekonomi Islam
berasaskan aspek moral yang terpuji dalam perdagangan.
· Islam melarang amalan yang diharamkan seperti
perdagangan barangan yang tidak halal,
pengambilan riba, penipuan dalam
· sukatan dan timbangan, monopoli dan pemindasan dalam
perdangangan.
· Nabi Muhammad SAW
bijaksana dan mempunyai visi dalam membangunakan Madinah dengan menggunakan lokasi Madinah
yang strategik bagi menjadikan Madinah sebagai pusat perdagangan.
· Kedudukan Madinah yang berada di tengah-tengah kesibukan
jalan perdagangan antara Yaman dan Syam.
Malah pedagang dari arah Makkah dan Ta’if juga menggunakan jalan ini
sebagai laluan utama.
· Keadaan ini telah menggugat aktiviti perdagangan kaum
Quraisy dari Makkah ke Syam atau Yaman.
KESIMPULAN:
-Perancangan Nabi Muhammad SAW dalam bidang ekonomi adalah
mengikut syariat Islam dan telah menjadikan Madinah sebagai pusat kegiatan
ekonomi yang penting.
-Malah ekonomi di Madinah tidak lagi dimonopoli oleh kaum
Yahudi di Madinah.
Kegiatan ekonomi Masyarakat Melaka (Abad ke-15M)
BINCANGKAN KEGIATAN EKONOMI MASYARAKAT MELAKA PADA
ABAD KE-15 M.
PENGENALAN
-Kegiatan ekonomi di Melaka pada abad ke-15 dibahagikan
kepada dua jenis iaitu ekonomi sara diri dan ekonomi perdagangan.
-Ekonomi sara diri melibatkan kegiatan seperti bercucuk
tanam khususnya sayur-sayuran dan padi,
berdusun, memungut hasil-hasil
hutan, menangkap ikan, berburu,
menternak binatang dan kraf tangan.
ISI: AKTIVITI EKONOMI
PENDUDUK MELAKA
1. Pertanian
· Aktiviti menanam padi dijalankan.
· Kegiatan tanam padi mula wujud di Melaka dengan kemunculan
kerajaan Melaka.
· Orang Melaka hanya mengeluarkan sedikit sahaja beras bagi
menampung keperluan penduduk.
· Oleh itu, Melaka
import beras dari Siam, Palembang dan
Jawa.
· Sayur-sayuran ditanam untuk keperluan keluarga dan hanya
akan dijual sekiranya ada lebihan.
2. Berdusun
· Aktiviti ini dijalankan oleh orang Melaka.
· Mengikut Tom Pires,
Sultan Iskandar serta 1 000 orang pengikutnya telah menebas hutan untuk menanam pokok dan
membuat dusun.
· Antara tanaman yang ditanam ialah tebu, pisang,
nanas dll.
3. Menangkap ikan dan hasil laut
· Ikan merupakan sumber protein yang khusus bagi orang
Melayu.
· Sultan Iskandar
Syah serta pengikutnya pernah menjadi nelayan semasa berada di Muar bagi
menampung keperluan seharian.
· Kegiatan menangkap ikan dan memungut hasil laut juga
dilakukan oleh orang laut.
· Kebanyakan orang Melaka bergantung hidup dengan aktiviti
penangkapan ikan.
· Mereka menggunakan perahu yang diperbuat daripada kayu
bulat yang ditebuk menjadi perahu.
4. Memburu
· Penduduk Melaka menjalan aktiviti berburu untuk menampung
kehidupan seharian.
· Kegiatan memburu merupakan aktiviti yang diwarisi.
· Memburu juga merupakan aktiviti raja-raja Melayu Melaka.
· Rakyat biasa juga melakukan aktiviti berburu kerana mereka
tidak terlibat dalam aktiviti perdagangan.
· Aktiviti berburu ini dijalankan sebagai aktiviti sampingan
untuk menambah pendapatan.
5. Menternak binatang
· Aktiviti penternakan binatang secara kecil-kecilan
merupakan sebahagaian daripada kegiatan ekonomi sara diri penduduk di Melaka.
· Antara binatang ternakan ialah kambing, kerbau,
lembu ayam, itik dsb.
· Di Melaka dikatakan Bendahara Seri Maharaja membela kerbau
dan binatang-binatang yang lain.
6. Memungut hasil hutan
· Aktiviti memungut
hasil hutan merupakan aktiviti ekonomi sara diri yang dilakukan oleh penduduk
Melaka.
· Antara hasil hutan yang dikutip ialah rotan, dammar,
dan getah jelutong.
· Aktiviti ini dijalankan kerana mereka banyak bergantung
hidup dengan persekitaran seperti sungai,
hutan dan tanah pertanian.
· Hasil pertanian ini mendapat pemintaan yang baik dari
pedagang luar.
7. Kegiatan perdagangan
· Aktiviti perdagangan di Melaka merupakan warisan dan
penerusan aktiviti ekonomi masyarakat peribumi.
· Dijalankan secara
kecil-kecilan dan besar-besaran.
· Perdagangan secara kecil-kecilan dilakukan oleh rakyat
biasa yang berjaja di pasar-pasar dan ada yang menggunakan perahu kecil.
· Bagi golongan pembesar,
kegiatan perdagangan diwakilkan kepada kiwi untuk berurus niaga bagi pihaknya.
· Aktiviti perdagangan besar-besaran melibatkan urus niaga
dengan pedagang luar.
8. Pertukangan kayu,
besi dan kraf tangan
· Pertukangan kayu dihasilkan seperti pembinaan perahu, rumah dan istana.
· Ketukangan besi
melibatkan penciptaan senjata.
· Barangan kraf tangan seperti bubu dan tikar mengkuang
dihasilkan daripada rotan, buluh dan
kayu.
KESIMPULAN
-Kehidupan masyarakat Melaka amat bergantung kepada
persekitaran seperti sungai, hutan dan tanah.-Mereka telah mengeksploitasi
sumber persekitaran ini untuk menampung keperluan seharian mereka.Selepas abad
ke-15,masyarakat Melaka mula melibatkan diri dalam bidang perdagangan secara
besar-besaran sehingga Melaka muncul
sebagai pelabuhan entreport terkenal pada abad ke-15.
Pelaksanaan dan
peranan Baitulmal pada Zaman Khulafa' Al-Rasyidin
NILAIKAN PELAKSANAAN
DAN PERANAN BAITULMAL PADA ZAMAN KHULAFA AL-RASYIDIN.
PENGENALAN
1. Baitulmal (Perbendaharaan Negara) merupakan sebuah
institusi kewangan.
2. Fungsinya untuk menyelenggarakan harta-harta umum atau
tempat menyimpan barangan yang berharga sperti wang emas, perak,
batu permata dan barang perhiasan yang berharga.
3. Sejarah penubuhan Baitulmal sudah bermula sejak zaman
Nabi Muhammad SAW lagi.
4. Tetapi pendapatan negara pada waktu itu terlalu
sedikit, maka Baitulmal tidak diperlukan
dan semua hasil yang diperoleh sama ada melalui zakat, sedekah atau peperangan telah diagihkan oleh
Baginda kepada yang berhak pada waktu itu.
ISI:
A. PELAKSANAAN
BAITULMAL PADA ZAMAN KHULAFA AL-RASYIDIN
1. Zaman Khalifah Abu Bakar al- Siddiq
· Telah wujud institusi Baitulmal
· Bukti; Abu Ubaidah
adalah pemegang kunci Baitulmal ketika itu
· Walau bagaimanapun,
pelaksanaannya masih tidak formal dan sistematik
2. Zaman Khalifah Umar al-Khattab
· Baitulmal ditubuhkan secara rasmi pada tahun 13 H.
· Pada ketika itu agama Islam berkembang pesat dan
pemerintah mendapat harta yang banyak dari rampasan perang dan penaklukan daerah-daerah
yang luas.
· Oleh itu,
memerlukan pengurusan yang cekap dan tersusun rapi supaya perbelanjaan
yang dilakukan tidak membazir dan
mengikut apa yang ditentukan oleh
undang-undang Islam.
· Khalifah Umar
melantik ‘Uqail bin Abu Talib, Makhramah bin Naufal dan Jubair bin Mu’tam
mengendalikan Baitulmal ini.
· Kota Madinah dijadikan pusat pentadbiran Baitulmal.
· Institusi Baitulmal
ditubuhkan di setiap wilayah Islam sebagai cawangan Baitulmal yg berpusat di
Madinah.
· Disetiap cawangan Baitulmal ini dilantik pegawai-pegawai
Baitulmal yg menjalankan tugas di bawah pentadbiran Baitulmal pusat
· Khalifah Umar menyediakan buku kira-kira bagi mengesan
perbelanjaan dan pendapatan yang sistematik.
· Khalifah Umar telah mengasaskan penyelarasan pentadbiran
kewangan negara dan penggunaan harta awam bersesuaian dengan perkembangan
sosial, politik dan ekonomi negara pada masa itu
3. Zaman Khalifah Uthman bin Affan
· Khalifah Uthman dituduh menyalahgunakan harta Baitulmal
untuk kepentingan diri dan keluarganya.
· Beliau dikatakan mengerah rakyat bayar cukai yang
lebih, tidak agih harta arampasan perang
dan boros berbelanja.
· Semua tuduhan itu tidak tepat kerana khalifah Uthman
terkenal dengan kekayaan dan sifat dermawannya.
4. Zaman Khalifah Ali bin Abu Talib
· Masih dilaksanakan
walaupun menghadapi masalah dalaman.
· Khalifah Ali
menolak gesaan pengikutnya agar mengambil sebahagian daripada harta Baitulmal
untuk menguatkan tenteranya bagi menangani tentera Muawiyah.
B. PERANAN BAITULMAL PADA ZAMAN KHULAFA AL-RASYIDIN
1. Melalui Baitulmal, khalifah bertanggungjawab secara
langsung menentukan sumber pendapatan negara dan mengagihkannya secara adil
kepada mereka yang berhak dan untuk pembangunan negara secara keseluruhannya.
2. Matlamat pelaburan di dalam Baitulmal ialah memberi
kemakmuran kepada umat Islam. Baitulmal adalah satu lambang penyertaan
setiap individu yang berada dengan mengeluarkan zakat, sedekah, wakaf dsb untuk
mengatasi masalah kemiskinan mereka yang tidak bernasib baik.
3. Harta dalam Baitulmal hendaklah sentiasa mengalir sama
ada diagihkan kepada 8 asnaf (mereka yang berhak menerima zakat), untuk membina infrastruktur dan pelaburan di dalam aktiviti-aktiviti sosial, perdagangan dan perindustrian.
4. Membayar gaji
pegawai-pegawai kerajaan dan golongan tentera yang berkhidmat secara
tetap atau sukarela.
5. Untuk mempertingkatkan pendapatan umat Islam melalui
pinjaman subsidi dan mengeluarkan biasiswa untuk keperluan pelajar Islam.
6. Untuk menyediakan keperluan-keperluan asas bukan sahaja
untuk tujuan pembangunan negara, bahkan
merupakan tanggungjawab dari sudut kebajikan.
KESIMPULAN
1. Pelaksanaan Baitulmal pada zaman Khulafa al-Rasyidin
adalah berlandaskan syariat Islam dan tidak berlaku penyelewengan. Baitulmal
dapat meningkatkan ekonomi masyarakat Islam.
2. Pentadbiran
Baitulmal zaman Khalifah Umar al-Khattab diikuti oleh khalifah-khalifah
selepasnya dan khalifah-khalifah kerajaan Bani Umayyah.
Pelaksanaan Jizyah
pada Zaman Khulafa' Al-Rasyidin
HURAIKAN PELAKSANAAN JIZYAH PADA ZAMAN KHULAFA AL-RASYIDIN.
PENGENALAN
1. Jizyah merupakan
cukai perlindungan yang dikenakan oleh kerajaan Islam terhadap orang bukan
islam yang tinggal di negara islam demi untuk menjamin keamanan dan keselamatan
jiwa dan harta benda mereka.
2. Tujuan jizyah;
merupakan gantian bagi usaha dan penat lelah yang dicurahkan oleh orang
Islam bagi melindungi mereka dan diberi kebebasan beragama serta dikecualikan
daripada bertugas dalam tentera.
3. Orang bukan Islam (zimmi) diwajibkan membayar jizyah
mestilah mempunyai syarat-syarat seperti sihat dari segi fizikal dan
mental, lelaki, baligh,
berkemampuan, sihat, dan merdeka.
4. Jizyah dibahagikan kepada dua bahagian:
Jizyah secara
baik yang kadarnya ditetapkan secara
persetujuan kedua-dua belah pihak.
Jizyah secara paksa yang kadarnya
ditetapkan oleh kerajaan Islam.
5. Biasanya, pembayaran dilakukan pada awal tahun. Kadar paling minimum ialah 1 dinar.
6. Kewajipan membayar jizyah dengan sendirinya gugur apabila
seseorang itu memeluk Islam atau kerajaan Islam gagal member jaminan
keselamatan kepada orang kafir zimmi.
PELAKSANAAN JIZYAH
PADA ZAMAN PEMERINTAHAN KHULAFA AL-RASYIDIN
1. Zaman Khalifah Abu Bakar al-Siddiq
§ Beliau telah
hantar beberapa ekspedisi tentera ke kawasan Iraq dan Syria
§ Ekspedisi di bawah
pimpinan Khalid al-Walid dan panglima al-Qu’qa bagi menyaingi kekuatan kerajaan
Parsi dan Byzantine(Rome)
§ Pemimpin Hirah
yang tidak memeluk Islam telah bersetuju untuk membayar jizyah kepada kerajaan
Islam Madinah setelah diberi 3 pilihan iaitu memeluk Islam, membayar jizyah atau diperangi
§ Kadar jizyah yang
dibayar ialah sebanyak 19 ribu dirham setahun.
§ Jizyah dibayar
terus kepada kerajaan Islam Madinah.
2. Zaman Khalifah Umar al-Khattab
§ Gabenor-gabenor
wilayah telah dilantik untuk melaksnakan jizyah ke atas wilayah masing-masing.
§ Antara kawasan
penting yang telah dapat dikuasai ialah Palestin, Iraq,
Mesir dan Syria.
§ Wilayah-wilayah
tersebut dikehendaki membayar jizyah.
§ Pemerintah
Byzantine yang memerintah Baitulmaqdis telah menandatangani perjanjian damai
dengan kerajaan Islam di bawah pimpinan Khalifah Umar al-Khattab.
§ Antara isi kandungan perjanjian tersebut ialah:
i. Kerajaan Islam
memberi jaminan keselamatan nyawa dan harta penduduk
ii. Menjamin
kebebasan beragama
iii. Mereka
dikehendaki membayar jizyah kepada kerajaan Islam
iv. Mereka diberi hak
untuk mengerjakan tanah yang telah
dimiliki sebelumnya dengan syarat membayar cukai kharaj (cukai tanah)
§ Babylon yang
ditawan oleh kerajaan Islam telah bersetuju untuk membayar jizyah.
§ Rakyat Mesir
member jizyah sebanyak 2 dinar setahun.
§ Syria dikenakan
kadar jizyah sebanyak 1, 2 @ 4 dinar mengikut keupayaan dan kemampuan seseorang
kafir zimmi
3. Zaman Khalifah Uthman bin Affan
§ Beberapa wilayah
berjaya ditakluki seperti Tarablus (Tripoli)- Libya, Nubah – Sudan dan Qairawan.
§ Penduduk kawasan
tersebut telah meminta perdamaian dan perlindungan daripada kerajaan Islam dan besetuju
untuk membayar jizyah.
4. Zaman Khalifah Ali bin Abu Talib
§ Perlaksanaan
jizyah terus dikuatkuasakan walaupun berlaku kegawatan politik.
§ Tetapi kadar dan
kawasan yang dipungut tidak jelas.
§ Buktinya, surat Khalifah Ali kepada al-Asytar
al-Nakhaii supaya tidak menolak perjanjian damai yang dihulurkan oleh orang
kafir dhimmi yang bersetuju membayar jizyah.
KESIMPULAN
1. Jizyah merupakan antara punca pendapatan negara Islam
yang penting.
2. Sumber jizyah yang diperoleh pada zaman Khulafa
al-Rasyidin dapat dimanfaatkan untuk memajukan negara seperti infrastruktur dan
dapat membantu golongan yang tidak bernasib baik serta berjaya mewujudkan iklim
politik yang stabil.
Pembentukan Negara
Bangsa
1. Huraikan Pembentukan Negara Bangsa Turki Pada Abad ke-20
Pendahuluan :
§ Zaman pemerintahan
Sultan Abdul Hamid II (1876 - 1909) merupakan kemuncak kepada tanzimat atau
pembaharuan dan baginda merupakan Khalifah Uthmaniyah terakhir yang mempunyai
kuasa autonomi ke atas kerajaannya sendiri.
§ Empayar Uthmaniyah
sudah mengalami kemunduran sejak akhir abad ke-19 lagi namun Sultan Abdul Hamid
II berjaya mempertahankan kerajaan empayar Turki Uthmaniyah serta mampu menepis
serangan daripada imperialis Barat. Baginda telah melakukan beberapa
pembaharuan dalam tempoh 33 tahun pemerintahannya.
Isi-isi Penting :
§ Pembentukan negara
bangsa Turki bermula sejak empayar Turki Uthmaniyah diperintah oleh Sultan
Abdul Hamid II apabila baginda memperkenalkan sistem pemerintahan
berperlembagaan menggantikan sistem pemerintahan khalifah. Selain daripada
menukar sistem pemerintahan Turki Uthmaniyah, baginda juga tidak lagi
mengamalkan sistem syura yang menjadi amalan dalam sistem pentadbiran Islam.
§ Pada 23 Disember
1876, Sultan Abdul Hamid II meluluskan draf perlembagaan yang dirangka oleh
Midhat Pasha dan beberapa pembantunya berdasarkan Perlembagaan Belgium dan
Prussia. Walau bagaimanapun, Sultan Abdul Hamid II menambah satu fasal dalam
perlembagaan tersebut yang membenarkan Sultan membuang sesiapa sahaja yang
dianggap mengancam keselamatan negara. Melalui perlembagaan ini, Sultan
ddiisytiharkan sebagai khalifah bagi seluruh dunia Islam. Perlembagaan ini juga
menekankan persamaan hak untuk semua rakyat tanpa mengira agama.
§ Selain itu, tumpuan
pembaharuan baginda ialah dalam bidang pendidikan. Beliau sangat mementingkan
ilmu pengetahuan dan memuliakan golongan cerdik pandai. Perbelanjaan negara
telah diperuntukkan untuk menyelenggara sekolah dan institusi pendidikan
tempatan. Baginda menubuhkan sekolah dan pusat penyelidikan yang berkaitan
dengan ilmu perubatan, penternakan ulat sutera, perikanan dan perhutanan. Pada
ketika itu, pembinaan sekolah diperhebatkan oleh kerajaan Turki Uthmaniyah di
wilayah naungannya. Penduduk tempatan mendapat faedah daripada pembinaan
sekolah tersebut khususnya sekolah atau kolej ketenteraan. Pendekatan pembinaan
sekolah di wilayah naungan berlaku dalam rentak dan pendekatan yang berbeza.
Wilayah Yaman dan Hijaz tidak didirikan sekolah tentera sebaliknya menceduk
ilmu pengetahuan dari sumber Islam yang tulen. Pada zaman itu, di Syria
terdapat aktiviti penyebaran agama Kristian Katolik dan Protestan yang hebat
dalam bidang kebudayaan dan ilmu pengetahuan. Oleh itu, pendekatan di Syria
secara umumnya dan Lubnan khususnya adalah cenderung kepada kebudayaan Eropah.
§ Sultan Abdul Hamid
II menggunakan seluruh tenaganya untuk merealisasikan matlamat penubuhan
Pan-Islamisme. Baginda cuba menghidupkan kembali sistem dan gelaran khalifah
dalam kalangan umat Islam seluruh dunia dan mengharapkan penjajah terutamanya
Britain merasa gerun kerana menjajah berjuta-juta umat Islam. Namun, dasar
Pan-Islamisme yang dibawa oleh Sultan Abdul Hamid II tidak bertahan lama kerana
benih-benih nasionalisme Barat yang telah ditanam sekian lama dalam pemikiran
golongan terpelajar Islam di Turki sehingga berjaya membuahkan bibit-bibit
perpecahan dan keruntuhan empayar Turki Uthmaniyah.
§ Turki Muda (Young
Turks) merupakan golongan radikal yang menentang Sultan Abdul Hamid II.
Golongan ini merupakan pelajar-pelajar muda yang dihantar oleh kerajaan Turki
Uthmaniyah untuk melanjutkan pelajaran ke luar negara terutama dalam bidang
perubatan. Pada tahun 1908, Rejim Turki Muda atau Committee of Union and
Progress (CUP) bersama Tentera Division Ketiga di Salonika telah
mengisytiharkan pemberontakan terhadap pemerintahan Sultan Abdul Hamid II
dengan slogan “Equality, Fraternity, Liberty and Justice”. Slogan ini merupakan
semangat daripada Revolusi Perancis 1789.
§ Semenjak peristiwa
itu, kuasa pemerintahan Turki Uthmaniyah bertukar tangan daripada khalifah
jatuh kepada Rejim Turki Muda. Sultan Abdul Hamid II disingkir dan sultan lain
dilantik untuk menjadi boneka penyatuan umat Islam di bawah empayar Turki
Uthmaniyah. Empayar Turki Uthmaniyah berakhir apabila Rejim Turki Muda
melibatkan diri dalam Perang Dunia Pertama bersama sekutunya, Jerman dan kalah
dalam perang tersebut kepada Tentera Bersekutu yang dianggotai oleh Britain,
Perancis, Itali dan Rusia. Banyak daerah di bawah naungan Turki Uthmaniyah
dibahagikan antara kuasa-kuasa Bersekutu yang menang dalam Perang Dunia Pertama
sehingga menghimpit penduduk Turki dan memaksa mereka untuk berjuang mendapat
kemerdekaan tanah air sendiri.
§ Selepas Perang
Dunia Pertama, kebanyakan pemimpin Turki Muda meninggalkan empayar Turki
Uthmaniyah terumbang-ambing menimbang nasib untuk berkubur sehinggalah muncul
tokoh yang dikatakan penyelamat oleh rakyat Turki, iaitu Mustafa Kamal Ataturk
yang cuba memperjuangkan kedaulatan Turki dan menggunakan propaganda
menyelamatkan umat Islam bagi meraih sokongan rakyat. Apabila Tentera Bersekutu
menguasai Istanbul, Mustafa Kamal Ataturk mengisytiharkan perang terhadap
mereka dan mendapat sokongan padu daripada ulama, syeikh tariqat dan seluruh
rakyat Turki. Berbekalkan semangat jihad, rakyat Turki bersama-sama di bawah pemerintahan
Mustafa Kamal Ataturk berjaya mengisytiharkan kerajaan kebangsaan merdeka di
kawasan Ankara.
Penutup :
§ Sultan Abdul Hamid
II telah cuba sedaya upaya membina negara dan bangsa Turki namun beliau gagal
dengan asakan Barat yang bersatu untuk menamatkan riwayat empayar Turki
Uthmaniyah.
§ Golongan Turki Muda
pula sukar membina negara bangsa Turki kerana mereka telah termasuk dalam
perangkap kuasa-kuasa Barat.
2. Huraikan Faktor-faktor Pembentukan Negara Bangsa Turki
Pada Abad ke-20
Pendahuluan :
§ Zaman pemerintahan
Sultan Abdul Hamid II (1876 - 1909) merupakan kemuncak kepada tanzimat atau
pembaharuan dan baginda merupakan Khalifah Uthmaniyah terakhir yang mempunyai
kuasa autonomi ke atas kerajaannya sendiri.
§ Empayar Uthmaniyah
sudah mengalami kemunduran sejak akhir abad ke-19 lagi namun Sultan Abdul Hamid
II berjaya mempertahankan kerajaan empayar Turki Uthmaniyah serta mampu menepis
serangan daripada imperialis Barat. Baginda telah melakukan beberapa
pembaharuan dalam tempoh 33 tahun pemerintahannya.
§ Pada awal abad
ke-20, Sultan Abdul Hamid II telah mempunyai kuasa, sungguhpun kuasa tersebut
semakin merosot dan hilang selepas pelucutan baginda sebagai Sultan Uthmaniyah
pada tahun 1909. Dalam tempoh 1900 hingga 1909, baginda cuba sedaya upaya
mempertahankan wilayah dan keselamatan rakyat di bawah empayar Turki
Uthmaniyah. Tempoh tersebut juga merupakan tempoh kuasa-kuasa barat cuba
mengenakan tekanan ke atas kerajaan baginda.
§ Britain, Perancis
dan Rusia khususnya bersaing sengit untuk mendapatkan kekayaan yang terdapat
dalam wilayah-wilayah Turki Uthmaniyah. Kuasa-kuasa barat telah bersatu untuk
menghancurkan empayar Turki Uthmaniyah.
§ Sementara itu,
keadaan menjadi semakin buruk apabila penduduk bukan Islam dalam wilayah Turki
Uthmaniyah dihasut oleh pihak barat untuk menghancurkan empayar Turki
Uthmaniyah dari dalam. Asakan yang direncanakan oleh pihak barat ini
menyebabkan melakukan beberapa rancangan untuk membina negara bangsa Turki.
Isi-isi Penting :
Faktor Dasar Pan-Islamisme
§ Pembentukan negara
bangsa Turki pada awal abad ke-20 dikaitkan dengan dasar Pan-Islamisme yang
merupakan satu dasar terpenting pada masa pemerintahan Sultan Abdul Hamid II.
Sebagai satu dasar, fahaman ini menekankan perpaduan dan kerjasama umat Islam
sejagat di bawah pimpinan seorang khalifah yang berperanan membela hak umat
Islam, bukan sahaja di Turki malah di seluruh dunia.
§ Melalui dasar
Pan-Islamisme ini, orang-orang Islam di Turki dan berada dalam empayar Turki
hendaklah disatukan di bawah pimpinan Sultan Turki Uthmaniyah. Manakala umat
Islam yang berada di bawah penguasaan orang barat hendaklah menyokong khalifah
kerajaan Turki Uthmaniyah bagi memperjuangkan kemerdekaan negara masing-masing
daripada belenggu penjajahan barat.
§ Baginda berusaha
menghidupkan dan membangunkan keagungan sistem khalifah Islamiyah dan usaha ini
menggerunkan penjajah terutamanya Britain. Menurut baginda, walaupun empayar
Turki Uthmaniyah lemah dari sudut politik, namun negara-negara Barat masih
takut kepada kekuatan Islam.
§ Untuk mencapai
dasar Pan-Islamisme ini, Sultan Abdul Hamid II telah menggerakkan seluruh
lapisan masyarakat yang terdiri daripada kalangan ulama, pemikir dan pembesar
daripada pelbagai kaum, negeri dan aliran pemikiran serta pelbagai bidang
kepakaran. Di antara tokoh yang menyertai Projek Pan-Islamisme” ini termasuklah
Jamaludin al-Afghani, Abd. Al-Qadir al-Maghribi dan Rashid Rida.
Faktor Pendidikan
§ Oleh kerana
kedudukan Turki berhampiran dengan negara-negara Barat yang maju, maka bidang
pendidikan diberi keutamaan untuk memajukan empayar Turki Uthmaniyah supaya
setanding dengan negara-negara barat. Sultan Abdul Hamid II dianggap sebagai
pengasas kepada pendidikan peringkat rendah dan menengah yang memberi perhatian
kepada kemajuan modenseperti yang terdapat di dunia Barat tetapi tidak
mengenepikan pengetahuan agama dan akhlak Islam.
§ Banyak sekolah
menengah, sekolah rendah dan institusi pendidikan tinggi di Turki didirikan.
Sekolah rendah didirikan di setiap kampung. Bilangan sekolah di seluruh bandar
dan kampung dalam wilayah Uthmaniyah mencapai angka 36 320 buah manakala
bilangan pelajar berjumlah 331 140 orang. Jumlah institusi pengajian tinggi di
Turki pada awal abad ke-20 pula bertambah kepada 18 buah.
Faktor hubungan dengan golongan minoriti
§ Untuk membina
negara dan bangsa Turki, Sultan Abdul Hamid II juga sedar bahawa golongan
minoriti yang tinggal di bawah penguasaan kerajaan Turki Uthmaniyah perlu
dilindungi dan diberi hak mereka selaras dengan tuntutan Islam terhadap Ahl
al-Dhimmah.
§ Hubungan yang baik
serta mesra cuba diatur dengan golongan minoriti ini supaya masalah keselamatan
dalam negeri dapat dihindarkan. Antara golongan minoriti yang tinggal dalam
empayar Turki Uthmaniyah ialah orang Armenia, Maronite dan Rom dan kebanyakan mereka
beragama Kristian dan Yahudi.
§ Pemerintah Turki
Uthmaniyah telah mengeluarkan pelbagai peraturan meliputi pelbagai keistimewaan
untuk golongan minoriti. Sultan Abdul Hamid II sendiri menggunakan khidmat
golongan minoriti yang menjawat jawatan tinggi dalam jabatan-jabatan kerajaan
seperti di kedutaan dan pentadbiran wilayah.
§ Bagaimanapun
kesetiaan golongan minoriti terhadap empayar Turki Uthmaniyah teruji apabila
orang-orang barat menghasut mereka menentang kerajaan Turki. Mereka telah
bekerjasama dengan negara-negara Eropah untuk menghancurkan kerajaan Turki
Uthmaniyah. Justeru, berlakulah pemberontakan seperti yang dilakukan oleh puak
Armenia. Puak Yahudi dan Yahudi Dunama pula campur tangan bagi menyemarakkan
lagi semangat puak nasionalis Turki dan Arab yang membawa kepada kemerosotan
sistem khalifah Islamiah.
Faktor komunikasi dan pengangkutan
§ Bagi menghadapi era
pemodenan khususnya perkembangan teknologi, Sultan Turki Uthmaniyah memberi
perhatian yang serius dalam bidang komunikasi dan pengangkutan. Kemudahan
sistem telegraf disediakan di seluruh negara sedangkan ketika itu sebahagian
daripada negara eropah masih belum menyediakan kemudahan tersebut. Baginda
telah mengarahkan supaya dibina talian telegraf sepanjang 30 000 km di seluruh
pelusuk negara.
§ Stesen-stesen
telegraf telah dibina di seluruh bandar di Turki dan wilayah penguasaan serta
bandar-bandar lain seperti Makkah, Madinah, Damsyik, Tripoli Barat dan India.
Untuk melaksanakan projek ini, baginda telah menubuhkan Kementerian Telegraf
yang bertanggungjawab menjayakannya.
§ Sesungguhnya sistem
telegraf dapat menyampaikan maklumat dalam bidang pentadbiran, ekonomi dan
politik denga lebih cepat dan membawa faedah kepada perkembangan ekonomi dan
politik di seluruh empayar Turki Uthmaniyah.
§ Dalam bidang
pengangkutan, Sultan Abdul Hamid II telah melancarkan projek landasan kereta
api Hijaz yang dimulakan pada tahun 1901 dan berjaya disiapkan pada tahun 1908.
Projek ini telah menghubungkan bandar Constantinople degan kota Madinah iaitu
sepanjang 1327 batu. Pembinaan ini telah menelan belanja sebanyak 3 juta pound
sterling.
§ Projek landasan
kereta api Hijaz merupakan satu projek Islam yang tulen kerana tenaga kerjanya
terdiri daripada orang-orang Islam manakala kos pembinaannya pula adalah hasil
sumbangan pemimpin dan masyarakat Islam.
§ Kakitangan awam dan
tentera pula dipotong 10% daripada gaji mereka untuk menjayakan projek
ini. Kerajaan juga menyediakan kenaikan
pangkat serta menganugerahkan bintang-bintang kebesaran kepada sesiapa yang
menyumbang tenaga dan harta terhadap projek ini.
§ Pembinaan landasan
kereta api Hijaz merupakan langkah yang wajar kerana pembinaannya membawa
faedah dalam bidang ekonomi, perdagangan, dakwah politik dan strategi
keselamatan. Apa yang lebih penting, projek ini akan merealisasikan dasar
Pan-Islamisme yang diperkenalkan oleh baginda.
Faktor Dasar Turkifikasi
§ Sultan abdul hamid
II mewarisi sebuah negara yang sedang berada di peringkat muflis. Jumlah hutang
kerajaan turki uthamaniyah pada awal pemerintahan baginda mencecah angka 300
juta lira. Baginda memutuskan untuk membayar keseluruhan hutang sebagai langkah
untuk membebaskan kerajaan Turki Uthmaniyah daripada tekanan politik Barat.
Dengan melunaskan hutang itu juga bermakna baginda tidak memberi peluang kepada
pihak musuh untuk melakukan pencerobohan ke atas wilayahnya. Demi bangsa dan
negaranya, baginda sanggup berbuat demikian.
§ Semasa rejim Turki
Muda menguasai politik Turki sekitar tahun 1910 hingga 1915, mereka menekankan
kepada dasar Turkifikasi bagi seluruh empayar Turki Uthmaniyah sebagai reaksi
kepada penentangan dan pemberontakan yang datangnya dari negara Balkan. Kajian
oleh Eeman Mohamed Abbas mendapati pemerintahan al-Ittihad wa al-Taraqqi
bermula secara rasmi pada tahun 1909 iaitu selepas penyingkiran Sultan Abdul
Hamid II, bukanlah pada tahun 1924 iaitu selepas Mustafa Kamal Ataturk
memansuhkan sistem Khalifah Uthmaniyah.
§ Dalam tempoh
selepas itu, semua keputusan utama dalam pentadbiran kerajaan kerajaan Turki
dibuat oleh golongan al-Ittihad wa al-Taraqqi seperti keputusan untuk
melibatkan diri dalam Perang Dunia Pertama dan menyokong Jerman dalm perang
tersebut. Golongan al-Ittihad wa al-Taraqqi yang menganjurkan nasionalisme
Turki sebenarnya dipelopori oleh bangsa Rusiadan Yahudi Dunama yang
kebanyakannya lepasan sekolah Kristian atau Eropah. Merekalah yang mengasaskan
gerakan ini yang kemudiannya bertanggungjawab meniupkan semangat nasionalisme
Turki atas nama merealisasikan impian bangsa Turaniah.
§ Gerakan ini menyeru
ke arah fahaman baru yang berpaksikan kepada slogan “kebangsaan, perlembagaan,
persamaan dan kebebasan.” Golongan ini telah menyebarkan fahaman mereka dalam
golongan Turki Muda. Rejim Turki Muda yang diketuai pemimpin tiga serangkai
(Tal’at Pasha, Enver Pasha dan Kolonel Jamal Pasha) kemudiannya telah memaksa
seluruh rakyat di bawah empayar Turki Uthmaniyah sama ada Arab, Armenia, Greek
dan yang lain-lain untuk menjadi Turki.
Penutup :
§ Sultan Abdul Hamid
II telah cuba sedaya upaya membina negara dan bangsa Turki namun beliau gagal
dengan asakan Barat yang bersatu untuk menamatkan riwayat empayar Turki
Uthmaniyah.
§ Golongan Turki Muda
pula sukar membina negara bangsa Turki kerana mereka telah termasuk dalam
perangkap kuasa-kuasa Barat.
3. Huraikan Pembentukan Negara Bangsa Mesir Pada abad Ke-20
Pendahuluan
§ Mesir secara
geografinya merupakan sebuah negara yang terletak di benua Afrika dan bukanlah
negara Arab pada mulanya.
§ Mesir mula terdedah
kepada kebudayaan Barat khususnya Perancis apabiala Napoleon berjaya menawan
Mesir yang ketika itu berada di bawah pemerintahan kerajaan Mamluk pada tahun
1798.
§ Namun, penguasaan
Perancis terhadap Mesir hanya untuk seketika. Selepas tiga tahun, Sulta salim 3
menghantar tentera Turki Uthmaniyah dengan pakatan Britain untuk merampas Mesir
daripada tangan Perancis.Angkatan tentera ini diketuai oleh Muhammad Ali Pasha.
Isi-isi penting:
§ Selepas berjaya
menghalau Perancis dari bumi Mesir, Sultan Turki Uthmaniyah mengiktiraf
kekuasaan Muhammad Ali Pasha di Mesir. Namun, penganti-penganti Ali Pasha yang
banyak dilanda masalah terutamanya Ismail yang berhutang sebanyak 100 Juta
Pound Euro dengan bank-bank Eropah telah membuka pintu kuasa imperialis Barat
campur tangan secara terang-terangan dalam pentadbir Mesir.
§ Pada tahun 1882,
selepas pemberontakan Urabi dalam menentang diskriminasi yang dikenakan kepada
tentera fellhahin (atau penduduk asal Mesir) berjaya dipatahkan, Britain
meletakkan seorang Prokonsul British di Mesir bermulalah penjajahan secara
rasmi oleh Britain terhadap Mesir. Semasa berada di bawah cengkaman British,
banyak perubahan yang telah berlaku di Mesir. Antaranya ialah sistem
pemerintahan Khedif (Gabenor) diletakkan di pengawasan Britain dan sistem buruh
paksa yang menjadi amalan tradisonal di Mesir dihapuskan.
§ Sebelum tahun 1914,
sistem pendidikan British mengenakan yuran pendidikan kepada pelajar yang
menuntut di sekolah kerajaan, walhal di bawah pemerintahan Khedif sebelum ini,
pendidikan di Mesir adalah percuma. Ini meluaskan jurang perbezaan kelas dalam
masyarakat Mesir. Di sekolah agama dan sekolah rendah, Britain menggalakkan
penggunaan dialek tempatan, iaitu bahasa Arab Misriyah atau Amiiyah dalam
pengajaran di dalam kelas. Ini mengukuhkan lagi identiti Mesir sambil
menjauhkan generasi baharu Mesir memahami bahasa Arab Fushah yang digunakan
dalam al-Quran.
§ Selepas Perang
Dunia Pertama tamat, Mesir secara rasmi diumumkan sebagai jajahan British yang
berlindung di bawah Kerajaan Diraja British. Namun, disebabkan kekacauan
dalaman yang melanda Mesir apabila rakyat dipaksa menyertai Perang Dunia
Pertama, rakyat mula bangkit memberontak. Pada 13 November 1918, satu delagasi
(wafd) yang terdiri daripada pemimpin
nasionalis yang diketuai olah Saad Zaghlul telah menemu Pesuruhjaya Tinngi
British di Mesir, Jeneral Ser Reginald Wingate untuk memohon kemerdekaan Mesir
secara formal dan menuntut untuk menghantar seorang wakil ke perundagan Damai
Paris. Permintaan delagasi wafd ini
ditolak mentah-mentah oleh British malah pemimpin utama deligasi ditangkap dan
dibuang negeri serta-merta ke Malta. Tindakan British ini mencetuskan
kebangkitan nasional yang melibatkan seluruh penduduk Mesir tanpa mengira
darjat,pekerjaan mahupun agama.
§ Kebangkitan rakyat
Mesir tidak dapat dibendung lagi oleh British dan pada Disember 1919, mereka
menghantar satu suruhanjaya peninjau yang dikenali sebagai Misi Milner untuk
melihat keadaan di Mesir. Misi Milner mencadangkan kepada kerajaan British
untuk memberi kemerdekaan kepada Mesir namun dengan bersyarat. Empat Prasyarat Kemerdekaan
Mesir menyatakan Kerajaan Diraja British bertanggugjawab untuk menguruskan:
ü Keselamatan sitem
komunikasi (Terusan Suez) empayar British di Mesir.
ü Pertahanan di
Mesir, iaitu dicerobohi sama ada secara langsung atau tidak langsung oleh kuasa
asing.
ü Perlindungan bagi
kepentingan orang asing dan golongan minoriti di Mesir.
ü Kepentingan di
Wilayah Sudan.
Penutup
§ Akhirnya pada tahun
1992, British telah mengisytiharkan kemerdekaan Mesir selepas Mesir bersetuju
dengan semua syarat yang diberikan oleh British.
§ Sejurus kemerdekaan
diumumkan, Perlembagaan Mesir diisytiharkan pada tahun 1923 dan Raja Fuad 1
ditabalkan menjadi Sultan Mesir Dalam pilihan raya pertama Mesir, Saad Zaghlul
menang dalam pilihan raya tersebut dan dilantik menjadi Perdana Menteri Mesir.
4. Huraikan faktor-faktor pembentukan negara bangsa Mesir
abad ke-20.
Pendahuluan
Mesir secara geografinya merupakan sebuah negara yang
terletak di benua Afrika dan bukanlah negara Arab pada mulanya.
Mesir mula terdedah kepada kebudayaan Barat khusunya
Perancis apabila tentera Napoleon berjaya menawan Mesir yang ketika itu berada
di bawah pemerintahan kerajaan Mamluk pada tahun 1798.
Namun penguasaan Perancis terhadap Mesir hanya untuk
seketika. Selepas tiga tahun, Sultan Salim III menghantar tentera Turki
Uthmaniyah dengan pakatan Britain untuk merampas Mesir daripada tangan
Perancis.
Isi-isi penting
Faktor-faktor pembentukan negara bangsa Mesir
1. Kemunculan
golongan nasionalis
Diskriminasi pihak British telah mewujudkan golongan nasionalis
yang menuntut kemerdekaan Mesir dan sistem parlimen seperti di Barat. Pihak
tentera(orang Mesir) telah dikawal rapi oleh pihak British, manakala lulusan
undang-undang tidak disekat aktivitinya. Golongan pemimpin ini ialah Mohammad
Farid dan Mustafa Kamil.
Lulusan undang-undang dididik oleh pensyarah berketurunan
Perancis yang bertugas di Mesir. Mereka telah menjalankan kegiatan untuk
menghasut pelajar agar memusuhi pihak British. Hal ini berkembang dengan subur
dan merasakan diskriminasi British dalam bidang pentadbiran.
Walaupun kedudukan Mesir berada di Afrika Utara tetapi
sebahagian besar penduduknya merasakan mereka adalah sebahagian daripada orang
Arab.Pihak British cuba menghapuskan keadaan tersebut dengan menggalakkan
masyarakat Mesir bertutur dalam dialek Misriyah bagi mengukuhkan identiti
Mesir.
Generasi baharu Mesir akan
tersisih daripada bahasa Arab Fushah yang digunakan dalam al-Quran. Oleh itu timbul rasa gelisah dalam kalangan
ulama Mesir.
2. Pembukaan Terusan
Suez
Pembukaan Terusan Suez sejak tahun 1869 menarik perhatian
kuasa Barat seperti Perancis dan British untuk sama-sama menguasainya sehingga
mereka berjaya memeteri perjanjian
dengan Mesir supaya terusan ini menjadi terusan antarabangsa yang akan
membenarkan kapal-kapal dari seluruh pelusuk dunia.
Kebijaksanaan pihak British memasang perangkap supaya Khedif
ismail dibelenggu masalah hutang dan akhirnya muflis membolehkan mereka
menguasai Terusan Suez.Terusan Suez menjadi sensitif kepada penduduk Mesir
kerana pihak penjajah akan menempatkan tentera di kawasan terusan itu.Penduduk
tempatan sememangnya tidak dapat berbuat
apa-apa terhadap perkembangan tersebut.
3. Faktor Politik
Suasana di Mesir antara tahun 1900 hingga 1918 tidak memihak
kepada penduduk tempatan.Mesir masih berada di bawah empayar Utmaniyah yang
diwakili oleh Khedif,namun kuasa pemerintahan sebenar berada di tangan pihak
British yang sudah bertapak kukuh sejak tahun 1882.
Kedua-dua pihak yang memerintah,iaitu Khedif dan pihak
British tidak berusaha membaiki keadaan rakyat dan pada masa yang sama tidak
bersikap untuk menerima kritikan serta protes daripada rakyat yang tidak
sukakan mereka.
4. Kebudayaan
masyarakat
Budaya masyarakat Mesir juga mengalami saat yang tenat
akibat pengaruh kebudayaan penjajah yang bersifat sekular.Akhbar dan majalah di
Mesir selalu mengungkapkan tulisan yang menyatakan Mesir merupakan sebahagian
daripada Eropah.Akibatnya kebudayaan penjajah yang sekular mempengaruhi secara
mendalam rakyat Mesir sehingga mengenepikan ajaran Islam.
5. Kedudukan ekonomi
Rakyat Mesir sangat lemah. Ramai wanita Mesir hanya menjadi
pembantu rumah kepada orang-orang British yang bekerja di tapak projek Terusan
Suez. Ini bermakna sebahagian besar masyarakat Mesir ketika itu hanya
bergantung kepada kedudukan ekonomi penjajah. Biarpun Mesir merupakan negara
yang kaya dengan hasil buminya, namun hasil-hasil itu dikaut oleh
pedagang-pedagang kaya dari Barat.
Pembinaan negara dan bangsa Mesir pada abad ke-20 terhalang
kerana dominasi Barat terhadap negara Sungai Nil itu serta pemerintah yang
mengabaikan kebajikan rakyat.
Penutup
Akhirnya pada tahun 1922, British telah mengisytiharkan
kemerdekaan Mesir selepas Mesir bersetuju dengan semua syarat yang diberikan
oleh British.
Sejurus kemerdekaan diumumkan, perlembagaan Mesir
diisytiharkan pada tahun 1923 dan Raja Fuad I ditabalkan menjadi Sultan Mesir.
Dalam pilihan raya pertama Mesir, Saad Zaghlul menang dalam pilihan raya
tersebut dan dilantik menjadi Perdana Menteri Mesir.
This comment has been removed by the author.
ReplyDelete